7405 SAYILI SPOR KULÜPLERİ VE SPOR FEDERASYONLARI KANUNU HAKKINDA

Yayınlanma tarihi: 10/05/2022 Yazar: Hasan Yurdakul

SPOR KULÜPLERİNDE GENEK KURUL ESASLARI NELERDİR?

Genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulunun oluşumu, toplanması, görev ve yetkileri, tutulacak defterler ile kararları hakkında 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ve 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun ilgili hükümleri uygulanır. Spor kulüpleri tarafından tutulacak defter ve kayıtlar ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

SPOR KULÜPLERİ BİRLEŞEBİLİR Mİ?

Spor kulüpleri genel kurul üye tam sayısının en az dörtte üçünün katılacağı genel kurul toplantısında, toplantıya katılanların en az salt çoğunluğunun oyu ile alınacak kararla aynı ilde bulunan başka bir spor kulübü ile birleşebilir.

Birleşme; spor kulüpleri siciline tescil ile geçerlilik kazanır ve devrolunan spor kulübünün tescil anındaki bütün aktif ve pasifi kendiliğinden devralan spor kulübüne geçer.

Bu birleşme ile devrolunan spor kulübünün üyeleri kendiliğinden devralan spor kulübünün üyesi olur, devrolunan spor kulübü tasfiye edilmeksizin sona erer ve spor kulüpleri sicilinden silinir. Devrolunan spor kulübüne ait sportif tarihçe ve sportif başarı devralan spor kulübüne geçmiş sayılır.

Devralan spor kulübü, lige katılımda veya tescil edilen isminde devrolunan spor kulübü izlenimini verecek herhangi bir değişiklik yapamaz. Devrolunan spor kulübünün müsabakalara katılım ismi veya unvanı yeniden tescil edilmez.

SPOR KULÜPLERİ NASIL SONA ERER?

Spor kulüpleri aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer:

1) İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması.

2) Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi.

3) Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması.

Birinci fıkrada belirtilen hâllerden en az birinin gerçekleşmesi hâlinde Bakanlık ve spor kulübünün herhangi bir üyesi spor kulübünün sona erdiğinin tespitini mahkemeden isteyebilir.

Yine Genel kurulda karar alınarak her zaman spor kulübünün feshine karar verebilir.

Bakanlık; tescile ilişkin şartları kaybeden, organlarını bu 7405 sayılı kanuna aykırı olarak oluşturan ve Bakanlık tarafından yapılan yazılı ihtara rağmen bu aykırılıkları ihtar tarihinden itibaren üç ay içinde gidermeyen, taahhüt ettiği hiçbir spor faaliyetine izinsiz ve mazeretsiz olarak üst üste üç yıl katılmayan spor kulüplerinin spor faaliyetlerine katılmasını yasaklayabilir.

Ayrıca yukarıda sayılan hâllerde, Bakanlık veya spor kulübünün herhangi bir üyesinin istemi üzerine mahkeme; spor kulübünün feshine karar verir ve dava sırasında faaliyetten alıkoyma dâhil gerekli bütün önlemleri alır.

Spor kulübünün kendiliğinden sona ermesi, genel kurul veya mahkeme tarafından spor kulübünün feshine karar verilmesi hâllerinde, spor kulübünün Bakanlık nezdindeki tescili iptal edilir. Taahhüt ettiği spor dalı faaliyetlerine izinsiz ve mazeretsiz olarak üst üste üç yıl katılmayan spor kulüplerinin bu spor dallarına ilişkin tescilleri ilgili spor federasyonu tarafından iptal edilir.

BAKANLIK SPOR TESİSİNİ SPOR KULÜBÜNE KİRALAYABİLİR Mİ?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, faaliyet gösterdikleri spor dallarına uygun saha, yarışma alanı veya tesisleri yapar, yaptırır, işletir, kiralar veya kendisine tahsis edilmesi için gerekli iş ve işlemleri yürütür. Bakanlık, sporcu yetiştirme, sporda altyapının desteklenmesi ve spor müsabakalarında kullanılmak amacıyla mülkiyetindeki veya tasarrufundaki taşınmazları spor anonim şirketlerine ve üst kuruluşlara on yıla kadar 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununda öngörülen pazarlık usulüyle kiralayabilir ya da kırk dokuz yıla kadar irtifak hakkı tesis edebilir.

KAMU YARARINA ÇALIŞAN SPOR KULÜPLERİ NASIL BELİRLENİR?

Kamu yararına çalışan spor kulüpleri, Hazine ve Maliye Bakanlığının ve ilgili spor federasyonunun görüşü alınarak Bakanın teklifi ve Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenir.

Bir spor kulübünün kamu yararına çalışan spor kulübü sayılabilmesi için;

1) En az iki yıldır faaliyette bulunuyor olması,

2) Faaliyette bulunduğu spor dallarına elverişli spor tesislerinin mülkiyetine veya uzun süreli kiracılık ya da tahsis hakkına sahip bulunması,

3) En az üçü olimpik, paralimpik veya deaflimpik spor dalı olmak üzere altı ayrı spor dalında faaliyette bulunması,

4) İhtisas spor kulübü şeklinde kurulanlarda ise olimpik spor dallarının dünya şampiyonalarına sporcusunun katılması veya faaliyette bulunduğu her spor dalında olimpik, paralimpik veya deaflimpik oyunlarına sporcu göndermesi,

5) Faaliyet gösterdiği spor dallarından en az birinde bağlı olduğu spor federasyonu tarafından düzenlenen en üst düzeydeki spor faaliyetine katılması şarttır.

SPOR KULÜPLERİ KONFEDERASYON KURABİLİR Mİ?

Amatör spor faaliyetlerinde bulunan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, il sınırları içerisinde en az on beş spor kulübü veya spor anonim şirketinin bir araya gelmesiyle federasyon, en az on beş federasyonun bir araya gelmesiyle de konfederasyon kurabilirler.

Üst kuruluşların kuruluş bildirimi, tüzük ve gerekli diğer belgeler ile birlikte Bakanlığa başvuruda bulunulur. Bakanlık tarafından tescil edildikten sonra özel hukuk tüzel kişiliği kazanılır. Üst kuruluşların zorunlu organları; genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.

SPOR KULÜPLERİ DENETLENEBİLİR Mİ?

Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ve üst kuruluşların; ilgili mevzuat, tüzük ve esas sözleşmelerinde gösterilen amaçlar doğrultusunda faaliyet gösterip göstermedikleri, defterlerini ve kayıtlarını mevzuata uygun olarak tutup tutmadıkları başta olmak üzere, idari ve mali her türlü işlem ve faaliyetleri Bakanlık tarafından denetlenir.

Bakanlık, denetimi belirlediği liglerde faaliyette bulunan spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin mali durumunu ve kâr-zarar hesaplarını, yıllık dönemler hâlinde, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilmiş bir bağımsız denetim kuruluşuna denetlettirmek suretiyle de gerçekleştirebilir. Bu denetimin giderleri Bakanlık tarafından karşılanır.

SPOR KULÜBÜNDE ÜST ÜSTE DENETÇİ OLARAK GÖREV ALINABİLİR Mİ?

Beş yıl içinde aynı şirket için toplam üç yıl denetçi olarak seçilen denetçi iki yıl geçmedikçe denetçi olarak yeniden seçilemez. Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve bu fıkrada belirtilen süreleri kısaltmaya yetkilidir.

SPOR KULÜPLERİ BİLANÇO HESAPLARINI BAKANLIĞA SUNMAK ZORUNDA MIDIR?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, yıl sonu itibarıyla veya en yüksek harcamaya sahip olan spor dalındaki müsabakaların yapıldığı döneme göre gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını ve kâr-zarar ve bilanço hesaplarını düzenleyecekleri beyanname ile her yıl hesap dönemi bitiminden itibaren üç ay içinde Bakanlığa vermekle yükümlüdür. Denetim sırasında görevliler tarafından istenecek her türlü bilgi, belge ve kayıtların, spor kulübü ve spor anonim şirketi yetkilileri tarafından verilmesi zorunludur.

SPOR ANONİM ŞİRKETLERİ NEDİR? NASIL KURULUR?

6102 sayılı Kanuna göre kurulan ve tüzel kişilik kazanan anonim şirketler, Bakanlık tarafından tescil edilmeleri ile spor anonim şirketi vasfını kazanır. Şirketlerin tescil başvurusu Bakanlık tarafından otuz gün içinde karara bağlanır. Başvuruda mevzuata aykırılık veya noksanlık bulunması hâlinde bu hususun otuz gün içinde giderilmesi istenir. Bu süre içinde bu aykırılık veya noksanlığın giderilmemesi hâlinde başvuru reddedilir. Başvuruda mevzuata aykırılık veya noksanlık bulunmaz ya da bu aykırılık veya noksanlık giderilmiş olursa şirket spor anonim şirketi siciline tescil edilir.

 Spor federasyonları, belirli liglerde yer alabilmek için spor anonim şirketi statüsünde olma yükümlülüğü ve bu şirketler için ödenmiş sermayesi bir milyon Türk lirasından az olmamak üzere asgari sermaye zorunluluğu getirebilir.

Bakanlık;

1) Tescile ilişkin şartları kaybeden,

2) Organlarını bu Kanuna aykırı olarak oluşturan ve Bakanlık tarafından yapılan yazılı ihtara rağmen bu aykırılıkları ihtar tarihinden itibaren üç ay içinde gidermeyen,

3) Taahhüt ettiği hiçbir spor faaliyetine izinsiz ve mazeretsiz olarak üst üste üç yıl katılmayan spor anonim şirketlerinin Bakanlık nezdindeki tescillerini iptal eder.

Spor anonim şirketleri, faaliyette bulunacakları spor dalını ilgili spor federasyonuna tescil ettirmek zorundadır. Taahhüt ettiği spor dalı faaliyetlerine izinsiz ve mazeretsiz olarak üst üste üç yıl katılmayan spor anonim şirketlerinin bu spor dallarına ilişkin tescilleri ilgili spor federasyonu tarafından iptal edilir.

SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNDE HİSSEDARLIK YAPISI NASILDIR? YASAKLI İŞLEMLERİ NELERDİR?

Bir spor kulübü ile bağlantılı olan spor anonim şirketlerinin paylarının nama yazılı olması zorunludur. Bir spor kulübü ile bağlantılı olan spor anonim şirketlerinde şirket kârından kuruculara, yönetim kurulu üyelerine ve diğer kimselere herhangi bir menfaat sağlanamaz. Gerçek veya tüzel kişilerin aynı ligde yer alan birden fazla spor kulübünde veya spor anonim şirketinde doğrudan veya dolaylı olarak hâkimiyeti bulunamaz

SPOR ANONİM ŞİRKETLERİ NASIL YÖNETİLİR?

Spor anonim şirketlerinin yönetim kurulu, esas sözleşmeyle atanmış veya genel kurul tarafından seçilmiş bir veya daha fazla kişiden oluşur. Yönetim kurulu üyeleri hakkında diğer mevzuatta aranan şartlara ilaveten spor kulüplerine uygulanan hükümler uygulanmaktadır. Spor kulübü ve spor anonim şirketi yönetiminde yer alanlar aynı spor dalında ve aynı ligde faaliyet gösteren başka bir spor kulübü veya spor anonim şirketinin yönetiminde aynı anda görev alamazlar.

SPOR KULÜPLERİ İLE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNE İLİŞKİN MALİ HÜKÜMLER NELERDİR?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; ekonomik ve mali imkânlarını geliştirmek suretiyle şeffaflık ve güvenilirliklerini artırmak için çaba göstermek, mali yükümlülüklerini süresi içinde yerine getirmek için gerekli özeni göstermek, denk bütçe tesis etmek, giderlerini gelirleri oranında gerçekleştirecek bir idari ve mali yapı oluşturmak ve bu kapsamda ilgili spor federasyonu tarafından talimatlarla belirlenmiş bütçe ve harcama ilkelerine uyum göstermek, sporun sürdürülebilirliğini sağlamak ve korumak amacıyla faaliyetlerde bulunmak ve bu kapsamda uzun vadeli sportif yatırımları özendirmek, zorundadır.

 

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNİN GELİR VE GİDERLERİ NELERDİR?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, tüzüklerinde veya esas sözleşmelerinde belirtilen amaçlarını ve Kanunda yer alan görevlerini gerçekleştirmek için aşağıdaki gelir kaynaklarından yararlanır:

1) Üye aidatları

2) Sponsorluk gelirleri

3) Sporcu transferlerinden alınan ücretler

4) Sporcu yetiştirme tazminatları

5) Sporcu eğitimi, kurs ve benzeri ücretler

6) Faaliyetlere katılım bedelleri

7) Müsabaka hâsılatları

8) Yayın gelirleri

9) Sahibi veya ortağı olduğu şirketler ile işletmelerden elde edilen gelirler

10) Toplantı ve benzeri faaliyetlere ilişkin gelirler

11) Reklam gelirleri

12) Kira gelirleri

13) Spor müsabakalarına dayalı bahis ve şans oyunlarından elde edilen isim hakkı gelirleri

14) Bağış ve yardımlar

15) Spor dışı faaliyetlere ait gelirler

16) Finansman gelirleri

17) Öz sermaye katkıları

18) Diğer benzeri gelirler

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, tüzüklerinde veya esas sözleşmelerinde belirtilen amaçlarını ve bu Kanunda yer alan görevlerini gerçekleştirmek için aşağıdaki giderlerde bulunabilir:

1) Satış ve malzeme giderleri

2) Mağaza giderleri

3) Sporculara ve diğer personele yapılan ödemeler

4) Sporcu transferi giderleri

5) Faaliyetlere katılım ve müsabaka giderleri

6) Kiralama ve finansal kiralama giderleri

7) İdari giderler

8) Varlıkların kullanım haklarından kaynaklanan amortisman giderleri

ğ) Spor dışı faaliyetlere ait giderler

9) Finansman giderleri ve kâr payı dağıtımları

10) Gençlik geliştirme faaliyetlerine yapılan giderler ve altyapı giderleri

11) Sosyal sorumluluk faaliyetleri kapsamında yapılan giderler

12) Diğer benzeri giderler

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNİN GELİR VE ALACAKLARINI DEVREDEBİLİR Mİ?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri; bir önceki hesap döneminde gerçekleşen brüt gelirinin yüzde yirmi beşini aşan, mevcut yönetim kurulunun olağan görev süresinin bitiminden sonra doğacak ya da vadesi gelecek, alacaklarını;

Üye sayısı on binden az olan spor kulüplerinde en az üye tam sayısının salt çoğunluğu ile,

Üye sayısı on binden fazla olan spor kulüplerinde üyelerin spor kulüplerinde toplantıya katılanların en az dörtte üçünün,

Spor anonim şirketlerinde ise sermayenin en az üçte birini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin katılacağı genel kurulda, toplantıya katılan pay sahiplerinin veya temsilcilerinin sahip oldukları sermayenin en az dörtte üçünü oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oyu ile devredebilir.

Anılan devir oranı, mevcut yönetim kurulunun olağan görev süresinin bitiminden sonraki olağan dönemde doğacak veya vadesi gelecek olan gelir ve alacaklar yönünden hiçbir şekilde bir önceki hesap döneminde gerçekleşen brüt gelirin yüzde ellisi oranını geçemez.

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİ BORÇLANABİLİR Mİ?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, bir bütçe yılında önceki yıl brüt gelirlerinin en fazla yüzde onuna kadar borçlanabilir. Bu oranın üzerindeki borçlanmalar ise halka açık spor anonim şirketleri için sermayenin çoğunluğunu oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin olumlu oyuyla; diğer spor anonim şirketleri için sermayenin en az üçte ikisini oluşturan pay sahipleri veya temsilcilerinin olumlu oyu ile, spor kulüplerinde ise genel kurul üye tamsayısının en az üçte ikisinin olumlu oyu ile kabul edilecek ek bütçe ile yapılabilir.

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNİN ÖDEMELERİ NASIL OLMALIDIR?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri adına veya hesabına yapılacak ödeme ve tahsilatların 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar ile finansal kuruluşlar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığı ile yapılması zorunludur. Bu şekilde yapılmayan ödeme ve tahsilatların varlığı veya başka bir şekilde yapıldığı ispatlanamaz. Spor kulüpleri veya spor anonim şirketleri adına veya hesabına yapılan tüm ödeme veya tahsilatların spor kulüpleri veya spor anonim şirketlerinin defter ve kayıtlarında gösterilmesi gereklidir.

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİ SPORCULARA, KULÜPLERE VE SPOR A.Ş.’LERE VADESİ GEÇMİŞ BORCU BULUNABİLİR Mİ?

Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin bütçelerinde gelir ve gider denkliğinin sağlanması ve bunların; İlgili spor dalında sporculara, kulüplere, spor anonim şirketlerine, Kamu kurumlarına vergi, sigorta ve benzeri kamu hukukundan kaynaklanan, vadesi geçmiş borcunun bulunmaması esastır.

 

SPOR KULÜBÜ VE SPOR ANONİM ŞİRKETLERİNİN BAŞKAN VE YÖNETİCİLERİNİN SORUMLULUĞU BULUNMAKTA MIDIR?

Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan ve yönetim kurulu üyeleri ile yöneticileri; mevzuat, tüzük ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kasıt veya ihmalle ihlal ettikleri takdirde kulüp, şirket, pay sahipleri ve alacaklılara karşı verdikleri zararlardan müteselsilen sorumludur. Ancak zarara sebebiyet verenlerin bu maddenin dördüncü, beşinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkralarına aykırılık hâllerine ilişkin sorumluluklarında kasıt veya ihmal aranmaz ve zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat etmedikçe sorumluluğu devam eder. Bu durumda spor kulübü, spor anonim şirketi, spor anonim şirketi pay sahipleri ve bunların alacaklıları, spor kulübünün ve spor anonim şirketinin yükümlendirildiği tutar için sorumluları doğrudan takip edebilir.

BAKANLIK VE SPOR FEDERASYONLARI SPOR KULÜPLERİ VE SPOR A.Ş.’LERE YARDIM EDEBİLİR Mİ?

Bakanlık ve spor federasyonları; altyapı ve sporun gelişimine ilişkin konularda spor kulüplerine, spor anonim şirketlerine ve üst kuruluşlara yardımda bulunabilir.

Yardımlar, ayni veya nakdî şekilde yapılabilir.

Büyükşehir belediyesi, belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları şirketler, spor kulüplerinin ve spor anonim şirketlerinin profesyonel spor dallarına ve bunların profesyonel sporcularına her ne ad altında olursa olsun kaynak aktaramaz ve yardımda bulunamaz. Bakanlık ve spor federasyonları, okul spor kulüplerine spora ilişkin faaliyetlerde bulunmak üzere ayni, nakdî veya teknik eleman görevlendirme şeklinde yardımda bulunabilir.

SPOR FEDERASYONU VE BAKANLIK SPOR A.Ş.’LERİN GÖRÜLMEKTE OLAN DAVASINA MÜDAHİL OLABİLİR Mİ?

Bakanlık ve ilgili spor federasyonu; gerekli görmeleri hâlinde, spor anonim şirketleri ile ilgili olarak, 6102 sayılı Kanunun 549 uncu ila 557 nci maddeleri ile bu Kanunun 20 nci maddesi kapsamında açılacak davalarda davacı taraf yanında ve davacıya yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, ferî müdahil olarak yer alabilirler. Bu kapsamda açılacak davalar, mahkemece Bakanlık ve ilgili spor federasyonuna ihbar edilir. Bu hükümler spor kulüpleri hakkında kıyasen uygulanır. Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinde ibra kararı; davacı, Bakanlık ve ilgili spor federasyonunun bu madde kapsamında sahip olduğu dava ve ferî müdahale hakkını ortadan kaldırmaz.

SPOR KULÜPLERİNİN VE SPOR A.Ş.’LERİN BAKANLIĞA OLAN BORÇLARINDAN HANGİLERİ ÖNCELİKLİ OLARAK TAHSİL EDİLİR?

Bakanlığın spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinden kesinleşmiş olan; kira, alt kira, her türlü spor müsabaka ve gösterilerinde bilet satışlarından elde edilen hasılat payı, gençlik veya spor tesislerine verilen isimlerden doğan reklam veya sponsorluk gelirlerinden paylar ve sözleşmelerden doğan diğer alacakları, bu kulüplerin ve şirketlerin Spor Toto Teşkilat Başkanlığı nezdindeki isim hakkı alacaklarından, diğer tüm alacaklardan öncelikli olarak tahsil edilir.

SPOR FEDERASYONLARI NASIL KURULUR?

Spor federasyonları, spor dalı ile ilgili faaliyetleri yürütmek üzere kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kurulur ve kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin Resmî Gazete’de yayımlanması ile tüzel kişilik kazanır. Spor federasyonlarının merkezleri Ankara’dadır.

SPOR FEDERASYONLARININ YAPISI NASILDIR?

Spor federasyonlarının merkez teşkilatı; genel kurul, yönetim, denetim, disiplin kurulları ile genel sekreterlikten teşekkül eder. Yeni kurulan spor federasyonlarının kuruluş ana statüleri Bakanlık tarafından hazırlanır. Genel kurul spor federasyonunun en üst organıdır. Genel kurulun toplanması ile ilgili her türlü işlem yönetim kurulunca yürütülür.

SPOR FEDERASYONLARININ GENEL KURULU NEREDE VE NASIL YAPILIR?

Spor federasyonlarının genel kurulları Ankara’da yapılır. Bakanlık, genel kurul toplantılarında gözlemci görevlendirir. Gözlemci, genel kurul toplantısının mevzuata uygun olarak yapılıp yapılmadığını denetleyerek raporunu on beş gün içinde Bakanlığa sunar. Bakanlık raporun verildiği; ilgililer ise genel kurulun yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde Ankara asliye hukuk mahkemesinde genel kurulun iptalini isteyebilir.

SPOR FEDERASYONLARI GENEL KURULUN GÖREVLERİ NELERDİR?

Genel kurulun görevleri;

1) Ana statüyü değiştirmek.

2) Başkan, yönetim, denetim ve disiplin kurulu üyelerini seçmek.

3) Bütçeyi onaylamak.

4) Bütçe harcama kalemleri arasında değişiklik yapmak konusunda yönetim kuruluna yetki vermek.

5) Taşınmaz alım satımı ile uluslararası federasyonlara karşı mali taahhütlerde bulunmak için yönetim kuruluna yetki vermek.

6) Yönetim kurulu faaliyet raporunun ibra edilip edilmemesini oylamak.

7) Denetim kurulu raporunun ibra edilip edilmemesini oylamak.

8) Bakanlığın onayına sunulmak üzere spor federasyonuna yeni spor dalı bağlanmasını veya ayrılmasını teklif etmek.

9) Bakanlığın onayı ile profesyonel şube kurulmasına karar vermek.

10) Çalışma usul ve esasları ana statüyle belirlenmek kaydıyla iktisadi işletme kurulmasına karar vermek.

11) Faaliyet raporu ve yönetim kurulunun ibra edilip edilmemesi kapsamında değerlendirilmek üzere; Sportif Değerlendirme ve Geliştirme Kurulunca yönetim kurulunun federasyonun yönetimi ve temsili hususunda yeterli bulunmadığına ilişkin olarak düzenlenen raporu görüşmek.

12) Mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak olarak sıralanabilir.

SPOR FEDERASYONLARI YONETİM KURULU YAPISI VE İŞLEYİŞİ NASILDIR?

Yönetim kurulu, spor federasyonunun yönetim ve temsil organıdır. Federasyon Yönetim kurulu üyeleri, genel kurul tarafından seçilen federasyon başkanı dâhil on bir asıl ve on bir yedek üyeden oluşur. Kurulun en az iki asıl üyesinin, ilgili spor dalında olimpiyat, paralimpik ve deaflimpik oyunları ile büyükler dünya veya Avrupa şampiyonaları ya da kupalarında millî olan ve en az bir yıl önce faal sporculuğu bırakmış sporcu olması zorunludur.

Bu kapsamda yönetim kurulu üyesi olabilecek millî sporcu bulunmaması hâlinde, bunların yerine en az bir yıldır faal olmayan lisanslı sporcular yönetim kurulu üyesi seçilebilir. Yönetim kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar alır.

SPOR FEDERASYONUNUN GÖREV VE YETKİLERİ NELERDİR?

Spor federasyonunun görev ve yetkileri ise:

1) Spor dalı ile ilgili faaliyetleri ulusal ve uluslararası kurallara göre yürütmek.

2) Spor dalının gelişmesini, her yaş grubunda yapılmasını ve ülke genelinde yaygınlaşmasını sağlamak.

3) Ulusal ve uluslararası düzeyde performans sporcusu yetiştirmek amacıyla Bakanlıkla koordineli bir şekilde altyapıya yönelik olarak gerekli çalışmaları yürütmek.

4) Sporcu sağlığı ile ilgili konularda gerekli önlemleri almak.

5) Spor federasyonunu teşkilatlandırmak.

6) Spor federasyonunu uluslararası faaliyetlerde temsil etmek.

7) Tahkim Kurulu kararlarını uygulamak.

8) Yıllık ve dört yıllık stratejik plan hazırlamak.

9) Bakanlık bilişim sistemlerini kullanmak.

10) Kendisine bağlı spor dallarında spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerini sportif yönden denetlemek.

11) Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yapmak olarak sıralanabilir.

SPOR KULÜPLERİ VE SPOR A.Ş.’LERİN CEZAİ HÜKÜMLERİ NELERDİR?

Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri Kanunun 20 nci maddesinin dördüncü, beşinci veya sekizinci fıkralarına aykırı fiilleri nedeniyle bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 7405 sayılı kanunun 20. maddesinin dokuzuncu fıkrasına aykırı davrananlar, yüz günden beş yüz güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Yine, Spor federasyonu başkan ve yönetim kurulu üyeleri, bu Kanunun 43 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendine ve üçüncü fıkrasına aykırı fiilleri nedeniyle bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bakanlık ve diğer kamu kurumları tarafından tahsis edilen taşınmazlar ve sağlanan destekleri, kuruluş kanunu bulunan spor federasyonları da dâhil tahsis ya da destek amacı dışında kullananlar bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Spor dallarının düzenlenmesi ve yürütülmesine ilişkin olarak Bakanlık veya spor dalının ilgili olduğu spor federasyonundan yazılı izin almaksızın; bu kapsamda faaliyette bulunan veya unvanlarında, her türlü belge, ilan ve reklamlarında veya kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda spor federasyonu gibi faaliyet gösterdikleri izlenimini uyandıracak söz ve deyimleri kullanan ya da bu tarz davranışlarda bulunan kişiler, Bakanlık veya ilgili spor federasyonunun şikayeti üzerine üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Spor kulübü kurma hakkına sahip olmadıkları hâlde spor kulübü kuranlar veya spor kulüplerine üye olmaları kanunlarla yasaklandığı hâlde üye olanlar ile spor kulüplerine üye olması kanunlarla yasaklanmış kişileri bilerek üyeliğe kabul eden veya kaydını silmeyen veya spor kulübü üyesi iken üye olma hakkını kaybeden kişileri üyelikten silmeyen spor kulübü başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine beş bin Türk lirası idari para cezası verilir.

Spor kulübüne ait tutulması gereken defter veya kayıtları tutmayan veya tasdiksiz defter tutan spor kulübü başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Bu defter ve kayıtların usulüne uygun tutulmaması hâlinde spor kulübü başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine ve defterleri tutmakla sorumlu kişilere beş bin Türk lirası idari para cezası verilir.

FUTBOLCULAR MENAJERLİK HİZMETİNDEN YARARLANMAYA DEVAM EDEBİLİR Mİ?

Futbolcular ve spor kulüpleri ile spor anonim şirketleri, profesyonel futbolcu sözleşmesi veya transfer müzakerelerini yürütmek için futbol menajerlerinin hizmetlerinden yararlanabilir.

MENAJERLİK SÖZLEŞMESİ NOTER HUZURUNDA MI YAPILMALIDIR?

Futbolcu ile imzalanacak menajerlik sözleşmesinin noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunludur. Yani taraflar serbestçe düzenleme şeklinde yaparak notere onaylatma şeklinde değil direkt noter huzurunda tarafların iradelerini notere yansıtarak bizzat bulunma şartıyla düzenlettirilmelidir. Menajerlik sözleşmesi en fazla iki yıl için yapılabilir. Fiil ehliyetine sahip olmayan küçükler için vasi veya velayet sahibinin imzası bulunmak zorundadır.

MENAJERLİK SÖZLEŞMESİNDE NELER BULUNMAK ZORUNDADIR?

Menajerlik sözleşmesinde tarafların isimleri, sözleşme tarihi ile süresi, menajerlik faaliyetinin kapsamı ile bundan kaynaklanan ücreti, ödeme koşulları, menajerin edimleri, fesih hükümleri ve tarafların imzalarını ihtiva etmek zorundadır. Menajerlik faaliyetinin bir şirket tarafından yürütülmesi hâlinde ise şirket bilgilerinin sözleşmede yer alması ve menajerin şirketi temsile yetkili olduğunu gösterir ticaret sicil tasdiknamesinin sözleşmeye eklenmesi zorunludur. İmzalanan menajerlik sözleşmelerinin noter tarafından otuz gün içinde Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye gönderilmesi zorunludur. Transferlerde spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından menajere ödenecek ücret tutarı ve ödeme koşullarının, spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri ile futbolcu arasında imzalanacak sözleşmede yer alması zorunludur. Futbolcu adına hareket eden menajerin ücreti futbolcunun yıllık taban brüt geliri üzerinden hesaplanır. Söz konusu brüt gelirin hesabında; taşınır veya taşınmazların karşılıksız kullandırılması ya da mülkiyetlerinin nakli gibi diğer kazandırmalar ile başarı primleri veya bonus ya da imtiyaz gibi garanti edilmemiş olan menfaatler dikkate alınmaz. Menajere verilecek ücret en fazla; sözleşme süresince futbolcuya ödenecek brüt gelirin iki milyon Türk lirasından az olması durumunda bu ücretin yüzde onuna kadar, brüt gelirin iki milyon Türk lirasından fazla olması durumunda ise bu ücretin yüzde beşine kadar kararlaştırılabilir.

Futbolcusunu başka bir kulübe transfer eden spor kulübü veya spor anonim şirketini temsil eden menajere, spor kulübü veya spor anonim şirketinin elde ettiği bonservis bedelinin yüzde onuna kadar ücret kararlaştırabilir.

Futbolcu ile spor kulüpleri veya spor anonim şirketleri arasında imzalanan sözleşmenin bir nüshası spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri tarafından Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye sözleşmenin imzalanmasından itibaren bir hafta içinde gönderilmek zorundadır.

MENAJERİN YASAKLI İŞLEMİ NETİCESİNDE MÜEYYİDESİ VAR MIDIR?

Spor kulüpleri, spor anonim şirketleri ile profesyonel futbolcular ve menajerler arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı ve TFF’ye bildirilen sözleşme dışında taraflara veya üçüncü kişilere doğrudan ya da dolaylı menfaat sağlayan başkaca bir hukuki işlemin tespiti hâlinde, menajerin faaliyetine son verilir ve ilgili futbolcu üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men edilir. Bu fıkraya aykırı davranan spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerine iki yıldan üç yıla kadar hak mahrumiyeti cezası verilir.

KANUNDA BELİRTİLEN ASGARİ MENAJERLİK ÜCRETİ SINIRINA UYULMAZSA NE OLUR?

Spor kulübü ve spor anonim şirketi başkan, yönetim kurulu üyeleri ve yöneticileri, maddede belirtilen ücret sınırlamalarına uymamaları durumunda bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Ücret sınırlamalarına uyulmaması durumunda menajerin menajerlik lisansı iptal edilir.

Bu madde kapsamında sözleşme bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı takdirde, bildirim yükümlülüğüne uymayan spor kulübü ve spor anonim şirketine TFF talimatında belirlenen yaptırımlar uygulanır.

MENAJERLİK HİZMETİ HAKKINDAKİ USUL VE ESASLARI KİM BELİRLER?

Menajerlik hizmetinin yürütülmesi, menajerlerin sahip olması gereken nitelikler, menajerlerin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik ilkeler, menajerlerin uyacağı rehber ilkeler, menajerlik eğitimi, eğitim verecek kurum ve kuruluşların nitelikleri ve bunlara izin verilmesi, menajerlerin denetimi ve performansı, menajerliğe kabul, menajerlik hizmeti verecek anonim şirketler ve bu şirketlerin bünyesinde menajer olarak çalışacak kişilerin taşıması gereken nitelikler, menajerlerin ve menajerlik anonim şirketlerinin hazırlayacakları yıllık faaliyet raporları ve menajerlik sicilinin tutulmasına ilişkin usul ve esaslar ile menajerlikle ilgili diğer hususlar TFF tarafından belirlenir.

 

7405 SAYILI KANUNDA GEÇİŞ MADDELERİ NELERDİR?

Geçici madde 1’ de düzenlenen hüküm ile Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kamu yararına çalışan dernek statüsünü kazanmış olan gençlik ve spor kulüpleri ile Türkiye Amatör Spor Kulüpleri Konfederasyonunun kamu yararına çalışma statüsü devam eder ve kamu yararına çalışan derneklere tanınan haklardan yararlanır. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 5253 sayılı Kanun kapsamında kurulmuş ve Bakanlık veya Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tescil edilmiş olan spor kulüplerinin, İçişleri Bakanlığı nezdindeki dosya ve kayıtları, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Bakanlığa devir ve teslim edilir. Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 5253 sayılı Kanuna istinaden kurulmuş ve Bakanlık veya Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tescil edilmiş olan gençlik ve spor kulüpleri; faaliyet göstermek istedikleri alana göre, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki yıl içinde spor kulübü veya gençlik derneği olarak tercihlerini yaparak Bakanlığa bildirimde bulunurlar. Münhasıran gençlik faaliyetlerinde bulunacak gençlik dernekleri, 5253 sayılı Kanuna tabi olarak faaliyetlerini sürdürür. Kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde kurulan ve spor faaliyetinde bulunan ancak tüzel kişiliği bulunmayan müessese kulüpleri, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içinde Kanunda öngörülen şartları yerine getirerek tescillerini yaptırır. Bu süre içinde uygunluğunu sağlayamayanlara altı aya kadar ek süre verilebilir. Buna rağmen uygunluğunu sağlayamayanların Bakanlık nezdindeki tescilleri iptal edilir. Spor kulüpleri ve üst kuruluşları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç bir yıl içinde tüzükleri ile idari ve mali yapılarını bu Kanun hükümlerine uygun hâle getirir. Bu süre içinde uygunluğunu sağlayamayanlara altı aya kadar ek süre verilebilir. Buna rağmen uygunluğunu sağlayamayanların Bakanlık nezdindeki tescilleri iptal edilir. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulan ve spor alanında faaliyet gösteren anonim şirketler, Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde Kanunda kendileri için öngörülen yükümlülükleri yerine getirerek spor anonim şirketi hâline gelirler. Bu süre içinde uygunluğunu sağlayamayanlara, altı aya kadar ek süre verilebilir. Bu süre sonunda yükümlülüklerini yerine getirmeyen anonim şirketler spor faaliyetlerine katılamaz. Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; 3289 sayılı Kanun uyarınca kurulan bağlı ve bağımsız spor federasyonları, bu Kanuna göre kurulmuş spor federasyonu olarak kabul edilir. Diğer kanunlarda bağlı ve bağımsız spor federasyonlarına yapılan atıflar spor federasyonlarına yapılmış sayılır. Spor federasyonları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk olağan genel kurullarında hukuki yapılarını bu Kanuna uygun hâle getirirler. Bağlı spor federasyonlarının bu Kanun kapsamında spor federasyonuna dönüşüm işlemleri Bakanlık tarafından yürütülür.

Brüt gelirleri beş yüz bin Türk lirasından fazla olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce, imzaladıkları finansal yapılandırma sözleşmeleri kapsamındaki borçlar dâhil, doğmuş ve doğacak her nevi borcunu bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde yeminli mali müşavir aracılığıyla Bakanlığa bildirir. Bildirilen bu borçlar ve bu borçlara ilişkin oluşan dönem faiz giderlerinin yüzde ellilik kısmı Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen sınırlamalara Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on yıl süreyle tabi değildir. Bildirim tarihinden itibaren bu borçların işleyecek dönem faizinin yüzde ellilik kısmı, cezai şart, tazminat ve benzeri her türlü ferîleri Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen sınırlamalara tabidir.

SONUÇ OLARAK;

7405 sayılı kanun spor hukuku açısında birçok yenilik ve değişiklik getirerek geniş çaplı bir mevzuat olacağını göstermiştir. Yönetmelikler, yönergeler, talimatlar, genelgeler vd. mevzuat hükümlerinin önümüzdeki zaman diliminde düzenleneceğini ve bu yeni mevzuatlarla karşılaşacağımız aşikar bir durumdur.